Tijd voor nieuwswijsheid
“De media zijn niet te vertrouwen.”
“Door social media hebben we geen journalistiek meer nodig.”
“Jongeren volgen het nieuws niet meer.”
Als we afgaan op dergelijke uitspraken, staat het er slecht voor met de journalistiek. En als het er slecht voor staat met de journalistiek, staat het er ook slecht voor met de samenleving. Journalistiek is zuurstof voor een vitale democratie. Maar dan moet die journalistieke informatie wel betrouwbaar zijn, van goede kwaliteit en relevant. En burgers moeten zich erin kunnen herkennen, zich gehoord voelen, zich écht geïnformeerd weten. Dat vereist dat zij kritisch blijven nadenken over alle informatie die op hen afkomt. Lastig, in tijden van snelle scoops en ongecheckte, contextloze tweets en miniberichtjes.
Tijd dus voor nieuwswijsheid. Ik versta daaronder: het actief, kritisch en bewust gebruiken en beoordelen van nieuwsinhouden en -processen en reflecteren op de eigen rol als gebruiker van nieuws. Wie nieuwswijs is, denkt kritisch na over de informatie die hij verspreidt of tot zich neemt, over de wijze waarop en de context waarin dat gebeurt, en over de keuzes die hij/zij zelf maakt als hij nieuws verder verspreidt – al dan niet voorzien van commentaar. Om dat goed te kunnen, moet je wel weten hoe ‘nieuws’ werkt – zowel aan de zijde van de zender als van de ontvanger – en moet je alert zijn op reacties en interpretaties. Dat geldt voor zowel burgers als journalisten.
Hoe je nieuwswijs kunt worden en blijven? En waarom dat eigenlijk belangrijk is, is te lezen in mijn onderzoek Nieuwswijsheid. De onmisbare schakel in de relatie tussen journalistiek en nieuwsgebruikers.
Op nieuwswijsheid.nl verzamel ik publicaties en lessuggesties over journalistiek en mediawijs burgerschap van mijzelf en van anderen. Als publicaties ontbreken die volgens jou een plek verdienen op deze site, laat het me weten.
– Fifi Schwarz
P.S. Reacties zijn van harte welkom. Gebruik het contactformulier of reageer via mijn weblog www.dedingendebaas.nl.
