Onderstaand een selectie van de – in mijn optiek – belangrijkste publicaties over nieuwswijsheid, ofwel de relatie tussen journalistiek en mediawijs burgerschap. Samen genomen geven deze bronnen een goed beeld van wat erbij komt kijken om nieuwswijs te worden en blijven.
Voor Nieuwswijsheid, de onmisbare schakel in de relatie tussen journalistiek en nieuwsgebruikers heb ik aanvullende onderzoeken en geraadpleegd. Zie ook de bronnenlijst in het onderzoeksverslag.
N.B. Dit overzicht wordt af en toe aangevuld. Suggesties zijn welkom.
boyd, d. (2018) – What hath we wrought. Keynote speech at SXSW EDU. Te bekijken via sxswedu.com
Buckingham, D. (2000) – The making of citizens. Young people, news and politics. London: Routledge
Costera Meijer, I. et al (2006) – De toekomst van het nieuws. Amsterdam: Otto Cramwinckel
Cotter, C. (2010) – News Talk. Investigating the language of journalism. Cambridge: Cambridge University Press
Deuze, M. (2012) – Media life. Malden: Polity Press
Divendal, J. (2001) – De lastige lezer. Prikkelende beschouwingen over de relatie tussen journalistiek en publiek. Utrecht: Het Spectrum
Drok, N. (2007) – De toekomst van de journalistiek. Amsterdam: Boom
Drok, N. (2016) – Perspectief voor publiek en professie. De waarde van civiele journalistiek in het netwerkmodel. Zwolle: Windesheim
Drok, N. en Schwarz, F. (2010) – Jongeren, nieuwsmedia en betrokkenheid Amsterdam/Zwolle: Windesheim
Durant, A. en Lambrou, M. (2009) – Language and media. A resource book for students. London: Routledge
Gans, H.J. (2003) – Democracy and the news. New York: Oxford University Press
Gillmor, D. (2006) – We the media. Grassroots journalism by the people, for the people. Sebastopol: O’Reilly Media
Ginneken, J. van (2002) – De schepping van de wereld in het nieuws. De 101 vertekeningen die elk 1 procent verschil maken. Alphen aan den Rijn: Kluwer
Gyldensted, C. (2015) – From mirrors to movers. Five elements of positive psychology in constructive journalism. GGroup Publishing
Hirsch, E.D. Jr. (2020) – How to educate a citizen. The power of shared knowledge to unify a nation. Woodbridge: John Catt Educational Ltd
Hobbs, R. (2007) – Reading the Media. Media Literacy in High School English. New York: Teachers College Press
Hobbs, R. (2020) – Mind over media. Propaganda education for a digital age. New York: W.W. Norton & Company
hooks, b. (1992) – Black looks. Race and representation. Boston: South End Press
Jenkins, H. et al (2009) – Confronting the challenges of participatory culture. Media education for the 21st century. Cambridge: MIT Press
Kakutani, M. (2018) – The death of truth. Notes on falsehood in the age of Trump. New York: Tim Duggan Books
Keken, K. van en Kuijpers, D. (2022) – Kies toch niet steeds de kant van de macht. Amsterdam: A.W. Bruna Uitgevers
Knoop, J.H. (1758) – Kort onderwijs, hoedanig men de kranten best lezen en gebruiken kan. Leeuwarden: Abraham Ferwerda. Te raadplegen via dbnl.org
Kovach, B. en Rosentiel, T. (2007) – The elements of journalism. What newspeople should know and the public should expect. New York: Three Rivers
Kovach, B. en Rosenstiel, T. (2010) – Blur. How to know what’s true in the age of information overload. New York: Bloomsbury
Lakoff, G. (2004) – Don’t think of an elephant. White River Junction, Vermont: Chelsea Green Publishing
Luyendijk, J. (2006) – Het zijn net mensen. Beelden uit het Midden-Oosten. Amsterdam: Podium
McLuhan, M. (1962) – The Gutenberg Galaxy. Toronto: University of Toronto Press
McLuhan, M. (1967) – The medium is the massage. New York: Penguin Books
Mihailidis, P. (2008) – Beyond cynicism. How media literacy can make students more engaged citizens. College Park, Maryland: University of Maryland.
Mihailidis, P. (2012) – News Literacy. Global perspectives for the newsroom and the classroom. New York: Peter Lang Publishing, Inc.
Nederlandse Vereniging van Journalisten (2008) – Code voor de Journalistiek. Gepubliceerd op nvj.nl
Oosterbaan, W. en Wansink, H. (2008) – De krant moet kiezen. De toekomst van kwaliteitsjournalistiek. Amsterdam: Prometheus
Opgenhaffen, M., Corten, M., d’Haenens, L. (2011) – Nieuwsvaardig. Een crossmediale competentiematrix voor journalisten. Leuven: Lannoo Campus
Phillips, W. & Milner, R. (2020) – You are here. A field guide for navigating polarized speech, conspiracy theories, and our polluted media landscape. Cambridge, Massachusetts: MIT Press
Potter, W.J. (2008) – Media literacy. Thousand Oaks: Sage
Putnam, R.D. (2000) – Bowling alone. The collapse and revival of American community. New York: Simon & Schuster
Raad voor Cultuur (2005) – Mediawijsheid. De ontwikkeling van nieuw burgerschap. Den Haag: Raad voor Cultuur
Raad voor de Journalistiek (2021) – Leidraad. Gepubliceerd op rvdj.nl
Raad voor Maatschappelijke Ontwikkeling (2003) – Medialogica. Over het krachtenveld tussen burgers, media en politiek. Den Haag: RMO/SDU
Raad voor Maatschappelijke Ontwikkeling (2011) – De nieuwe regels van het spel. Internet en publiek debat. Den Haag: RMO
Schwarz, F. (2013) – Nieuwswijsheid. De onmisbare schakel in de relatie tussen journalisten en nieuwsgebruikers. Gepubliceerd op nieuwswijsheid.nl
Segers. K. en Bauwens, J. (2010) – Maak mij wat wijs. Media kennen, begrijpen en zelf creëren. Tielt: Lannoo
Sontag, S. (2004) – Regarding the pain of others. London: Penguin Books
Sunstein, C. R. (2007) – Republic.com 2.0. Revenge of the blogs. Princeton University Press
Vree, F.P.I.M. van (2006) – De wereld als theater. Journalistiek als culturele praktijk. Amsterdam: Amsterdam University Press
Wijnberg, R. (2013) – De nieuwsfabriek. Hoe media ons wereldbeeld vervormen. Amsterdam: De Bezige Bij
Wilson, C. et al (2011) – Media and information literacy. Curriculum for teachers. Parijs: Unesco
Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid (2005) – Focus op functies. Uitdagingen voor een toekomstbestendig mediabeleid. Amsterdam: Amsterdam University Press
Wolf, M. (2018) – Reader, come home. The reading brain in a digital world. New York: Harper
World Journalism Education Council (2007) – Declaration of principles of journalism education. Gepubliceerd op http://wjec.net
Zoonen, L. van (2004) – Media, cultuur en burgerschap. Een inleiding. Amsterdam: Het Spinhuis
Gepubliceerd door Fifi Schwarz op 21 oktober 2022, bijgewerkt in januari 2023.