Nieuwswijsheid onderzocht
Sinds ontvangers van informatie dank zij moderne technologieën steeds meer zelf zender van informatie worden, is de rol van journalisten en de journalistiek onder druk komen te staan. In 2012 en 2013 onderzocht ik welke elementen bijdragen aan een gezonde relatie tussen journalisten (nieuwsmakers) en burgers (nieuwsgebruikers). Vanuit het perspectief van nieuwsgebruikers wilde ik de vraag beantwoorden hoe zij de actualiteit en de berichtgeving – actief, kritisch en bewust – kunnen gebruiken om geïnformeerde keuzes te maken in hun dagelijks leven. Vanuit de invalshoek van de journalistiek was een centrale vraag hoe journalisten relevante nieuwsbronnen kunnen blijven in tijden waarin nieuwsgebruikers steeds kritischer worden – en waarin burgers en bedrijven en organisaties, maar steeds meer zelf deel uitmaken van het proces van informatie-uitwisseling.
Nieuwswijsheid – de onmisbare schakel in de relatie tussen journalisten en nieuwsgebruikers
Het antwoord op beide vragen: door nieuwswijs te denken en te handelen. In het onderzoek zette ik uiteen wat dit inhoudt en hoe nieuwswijsheid zowel nieuwsgebruikers als journalisten kan helpen om actief, kritisch en bewust om te gaan met de verander(en)de processen van informatie-uitwisseling.
Download het onderzoeksverslag
Aanwijzing voor bronvermelding
Schwarz, F (2013) – Nieuwswijsheid. De onmisbare schakel in de relatie tussen journalisten en nieuwsgebruikers. Zwolle: Windesheim.
Nieuwswijsheid 2.0
Ten tijde van mijn onderzoek was nog nauwelijks sprake van desinformatie. Zeker, nepnieuws bestond al wel in de vorm van hoaxes of canards, maar zeker niet in de wijze waarop en de mate waarin tegenwoordig onjuiste en schadelijke en ontwrichtende informatie rondgaat. Je kunt gerust zeggen dat het nieuwsmedialandschap mede daardoor ingrijpend is veranderd. Daarom heb ik in 2022 de definitie en de criteria van nieuwswijsheid herzien en ook de site geüpdatet. Zie de Update: Nieuwswijsheid vernieuwd
Gepubliceerd: 21 oktober 2022, Fifi Schwarz